Pytania i odpowiedzi

Najczęściej zadawane pytania

Kiedy dochodzi do naruszenia stosunków wodnych?

Zmiany stosunków wodnych mogą wynikać zarówno z czynników naturalnych, jak i działalności człowieka (antropogeniczne). Procesy naturalne wpływające na uwarunkowane są przede wszystkim warunkami hydrologicznymi, geologicznymi oraz topografią terenu. Zmiana stosunków wodnych spowodowana działalnością człowieka związana jest z konkretnym działaniem właściciela gruntu wpływającym na ukształtowany w terenie system zasobów wodnych. Najczęstszą przyczyną naruszenia stosunków wodnych jest podniesienie terenu lub utwardzenie powierzchni na gruncie sąsiednim powodujące zmianę kierunku i natężenie odpływu wody na teren sąsiedni powodując tam podtopienia. Inne przyczyny zakłóceń stosunków wodnych zakopanie rowu, który pełnił funkcję odprowadzania wód z danego terenu, postawienie murków (lub innych przeszkód) w granicy działki, zasypanie zbiornika wodnego lub odprowadzanie wody z dachu budynku na tereny sąsiednie. Na obszarach rolniczych do zaburzenia stosunków wodnych dochodzi najczęściej poprzez niszczenie urządzeń wodnych (rowy, systemy drenarskie).

Czy zasypanie rowów melioracyjnych stanowi naruszenia stosunków wodnych?

Tak, jeżeli powoduje negatywny skutek na terenie sąsiednim.

Czy nawiezienie materiału antropogenicznego (ziemi, gruzu) stanowi naruszenia stosunków wodnych?

Tak, jeżeli powoduje zmianę kierunku i natężenia spływu wód i w konsekwencji podtopienia na terenach sąsiednich. Także wywiezienie ziemi (obniżenie terenu) może powodować negatywne skutki w zakresie stosunków wodnych.

Czy odprowadzenie wody z dachu budynków stanowi naruszenia stosunków wodnych?

Tak, jeżeli spływ wód następuje na teren sąsiedni

Jakie przepisy regulują naruszenie stosunków wodnych?

Szczegółowo kwestie zakazu zmiany stanu wody na gruncie definiuje art. 234 ustawy Prawo wodne (Dz.U.2023.0.1478 t.j. - Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r.) Naruszenie powyższego zakazu pociąga za sobą następujące konsekwencje: na właścicielu gruntu ciąży obowiązek usunięcia przeszkód oraz zmian w odpływie wody, powstałych na jego gruncie wskutek przypadku lub działania osób trzecich, ze szkodą dla gruntów sąsiednich

Jak reagować, gdy sąsiad narusza stosunki wodne (zalewa nasz grunt)?

Najlepszym rozwiązaniem jest próba polubownego rozwiązania sporu. W tym celu właściciele sąsiednich gruntów mogą w drodze pisemnej ugody ustalić zmiany stanu wody na gruntach oraz sposób ich likwidacji W przypadku braku możliwości polubownego załatwienia sprawy należy przygotować wniosek o nakazanie sąsiadowi przywrócenie stanu poprzedniego lub wykonanie urządzeń zapobiegających szkodom

Do kogo skierować wniosek o naruszenie stosunków wodnych?

Zgodnie z przepisami ustawy Prawo wodne wniosek należy kierować właściwego wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Wniosek taki zainicjuje postępowanie, w którym właściwy organ powinien ustalić, kto jest właścicielem gruntu, na którym w ocenie wnioskodawcy miała nastąpić zmiana stanu wody na gruncie.

Kto uczestniczy w postępowaniu o naruszenie stosunków wodnych?

Stroną postępowania mogą być tylko właściciel, użytkownik wieczysty lub samoistny posiadacz gruntu.

Jaki jest cel ekspertyzy / opinii o naruszenie stosunków wodnych?

Ekspertyza polega na badaniu uwarunkowań naturalnych oraz antropogenicznych, które mogą prowadzić do zmiany stosunków wodnych na badanym terenie oraz określenie szkód z tym związanych. Na podstawie przeprowadzonych badań w ekspertyzie określa się czy doszło do zmiany stosunków wodnych oraz czy istnieje związek przyczynowo skutkowy pomiędzy zmianami stosunków wodnych a szkodą.

Czy ekspertyza stanowi decyzję?

Nie, ekspertyza stanowi jeden z dowodów w sprawie, aczkolwiek w większości przypadków jest to kluczowy dowód. Organ prowadzący sprawę o naruszenie stosunków wodnych powinien rozpatrzyć całość zebranego. Organ w zależności od tego, czy wszystkie przesłanki zostały spełnione czy nie, wydaje decyzję nakazującą właścicielowi gruntu przywrócenie stanu poprzedniego lub wykonanie urządzeń zapobiegających szkodom albo decyzję o odmowie wydania nakazu.

Kto powinien sporządzić ekspertyzę/opinię o naruszenie stosunków wodnych?

Sądy (Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Wojewódzki Sąd Administracyjny) rozpatrujące sprawy dotyczące naruszenia stosunków wodnych wymagają, aby decyzje wydawane przez organ były udokumentowane ekspertyzy sporządzone przez biegłego. Istnieje wiele firm wykonujących opinie, lecz nieposiadających odpowiednich uprawnień. Ekspertyzy powinny być wykonywane przez biegłego sądowego posiadającego stosowne uprawnienia w zakresie hydrologii, hydrogeologii lub melioracji wodnej. Wykonanie ekspertyzy przez biegłego zapewnia fachową ocenę stosunków wodnych i obiektywne rozstrzygnięcie sporu na podstawie zebranych materiałów.

Do kogo należy kierować odwołanie od decyzji w sprawie naruszenia stosunków wodnych?

Strony niezadowolone z rozstrzygnięcia posiadają prawo do wniesienia odwołania od takiej decyzji do właściwego samorządowego kolegium odwoławczego. Od decyzji samorządowego kolegium odwoławczego przysługuje skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego, a następnie skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego.